ارزیابی نحوۀ تأثیر بازارچۀ مرزی بر روند توسعۀ کالبدی شهر مورد شناسی: بازارچۀ مرزی یزدان در شهر حاجی‌آباد

نویسندگان

  • الهام میری کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری
  • الهه اکبری کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، عضو هیئت علمی گروه ژئومورفولوژی و اقلیم‌شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری
  • دکتر محمد سلمانی‌مقدم استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، عضو هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری
چکیده مقاله:

امروزه، توسعۀ ‌کالبدی شهرها یکی از مباحث اساسی شهرهای کشورهای در حال توسعه به‌ویژه ایران است. این موضوع در شهرهای مرزی به‌دلیل دور بودن از شهرهای مرکزی و مرزی بودن آنها، نظر به ممانعت از مهاجرت مردم، اهمیت بیشتری می‌یابد. یکی از زمینه‌های مهم توسعۀ کالبدی این شهرها، ظرفیت‌سازی اقتصادی در آنهاست که با توجه به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های شهری می‌تواند صورت پذیرد. بر این اساس، توسعۀ فعالیت‌های اقتصادی و احداث بازارچه‌های مرزی به‌عنوان یک محرک مهم می‌تواند در توسعۀ کالبدی این شهرها نقش بسزایی ایفا کند. در این تحقیق، به‌منظور بررسی میزان تأثیر بازارچۀ مرزی یزدان بر توسعۀ‌ کالبدی شهر حاجی‌آباد، از مطالعات میدانی، مشاهده، مصاحبه و تصاویر ماهواره‌ای TM و ETM+مورخ 1989، 2001، 2006 و تصویر Google Earth سال 2013 استفاده شده است. نقشه‌های روند توسعۀ کالبدی این شهر با استفاده از نرم‌افزارهای ENVI وArcGIS  با در نظر گرفتن بافت مسکونی منطقه، از طریق پردازش تصاویر و تفسیر بصری تهیه گردید؛ سپس با استفاده از تحلیل‌های آماری t تک‌نمونه‌ای و مربع کای در نرم‌افزار SPSS،نحوۀ تأثیر بازارچۀ یزدان بر توسعۀ کالبدی این شهر به‌ترتیب از دو منظر کارشناسان و مسئولان و کسبه و بازاریان، تحلیل و بررسی شده است. نتایج به‌دست ‌آمده از آزمون t تک نمونه‌ای و مربع‌کای نشان می‌دهد که تأسیس این بازارچۀ مرزی بر توسعۀ کالبدی شهر با سطح اطمینان 95 و 99 درصد به‌ترتیب، تأثیر مثبت داشته است. نقشه‌های روند توسعۀ کالبدی شهر نیز مؤید توسعۀ بیشتر شهر در مجاورت جاده و به سمت شرق، بازارچۀ مرزی یزدان نسبت به سایر جهات شهر هستند؛ بنابراین، با سرمایه‌گذاری بیشتر در مناطق مرزی نظیر شهر حاجی‌آباد، می‌توان بر چالش‌ها و مشکلات اصلی این مناطق غلبه کرد. از طرفی، رونق اقتصادی بازارچۀ مرزی یزدان می‌تواند بر توسعۀ کالبدی این شهر و جلوگیری از مهاجرت به شهرهای مرکزی کمک کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی نحوۀ تأثیر بازارچۀ مرزی بر روند توسعۀ کالبدی شهر مورد شناسی: بازارچۀ مرزی یزدان در شهر حاجی آباد

امروزه، توسعۀ کالبدی شهرها یکی از مباحث اساسی شهرهای کشورهای در حال توسعه به ویژه ایران است. این موضوع در شهرهای مرزی به دلیل دور بودن از شهرهای مرکزی و مرزی بودن آنها، نظر به ممانعت از مهاجرت مردم، اهمیت بیشتری می یابد. یکی از زمینه های مهم توسعۀ کالبدی این شهرها، ظرفیت سازی اقتصادی در آنهاست که با توجه به پتانسیل ها و ظرفیت های شهری می تواند صورت پذیرد. بر این اساس، توسعۀ فعالیت های اقتصادی و...

متن کامل

ارزیابی تأثیر مبادلات مرزی بر تحولات ساختار کالبدی شهر ماکو

با توجه به این مسئله که هر فضای جغرافیایی تحت ساز و کار دگرگونی های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مختلف دچار تغییر و تحول می گردد، نقش شهرها نیز از طریق ساز و کارها و فرایندهای غالب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تعیین می شوند. شهر ها بسته به موقعیتی که دارند هر کدام نقش خاصی را می پذیرند و با تغییر نقش ها تغییر در کالبد و ساختار اقتصادی_اجتماعی شهر نمایان می شود. شهرهای مرزی عمدتاً دارای نقش اداری_نظامی ب...

15 صفحه اول

تأثیر مبادلات اقتصادی در توسعۀ شهرهای مرزی (مطالعۀ موردی: شهر پیرانشهر)

بخشی از رشد و توسعۀ شهری کشورها تابع موقعیت جغرافیایی آن‌‌هاست. توسعۀ شهرهای مرزی بیشترین وابستگی را به موقعیت جغرافیایی و فاکتورهایی مانند مبادلات اقتصادی، فرهنگی و سیاسی آن‌ها با فضای پیرامونی دارد. پیرانشهر در آذربایجان غربی، یکی از این شهرهای مرزی است که به‌‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌‌اش، به‌‌لحاظ توسعه در وضعیت حاشیه‌ای قرار گرفته است. در این مقاله، نقش موقعیت جغرافیایی در توسعۀ شهر مرزی پیران...

متن کامل

قابلیت‌سنجی توسعۀ گردشگری با رویکرد توسعۀ پایدار در شهر مرزی ارومیه

با ورود به هزارۀ سوم میلادی، کشورهای مختلف دنیا از منابع اقتصادی متعددی در توسعۀ کشورها استفاده می‌کنند که از جملۀ آنها، گردشگری است. شهر ارومیه یکی از مناسب‌ترین مناطقی است که دارای جاذبه‌های متعدد گردشگری است و با برنامه‌ریزی در این زمینه، می‌توان به توسعۀ اقتصادی، فرهنگی، و زیرساختی لازم در این شهر دست یافت. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی- توسعه‌ای است. گردآوری داده‌ها به روش کتابخان...

متن کامل

ارزیابی تأثیر مبادلات مرزی بر تحولات ساختار فضایی - کالبدی شهر بانه

شهر بانه دارای بازارچه مرزی سیران بند در 21 کیلومتری جنوب شرقی بانه می باشد که در سال 1373 در قالب سیاست تحرک بخشی به اقتصاد شهر های نواحی مرزی شکل گرفته است .بازارچه مرزی سیران بند و در نتیجه آن مبادلات مرزی تأثیر بسزایی در فعالیت های اقتصادی ساکنان شهر و همچنین در رشد جمعیتی ،مهاجرت و اشتغال افراد شهرنشین گذاشته به نحوی در سالهای 75 تا 85 شهر بانه شاهد نرخ رشد جمعیت شهری بالایی به نسبت به شهر...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 21

صفحات  19- 32

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023